Οι επιρροές της ελληνικής παράδοσης στην παγκόσμια μόδα!

*Γράφει η Μαριγώ Στελιάκη.

Η μόδα είναι μια μορφή τέχνης άμεσα συνδεδεμένη με τον χρόνο και τον τόπο στον οποίο δημιουργείται. Έτσι δεν θα μπορούσε να μην επηρεάζεται από την παράδοση και τα υλικά, που διαθέτει ο εκάστοτε πολιτισμός. Οι ελληνικές παραδοσιακές στολές αποτελούν ένα σύνολο ενδυμάτων, που χαρακτηρίζουν μια ομάδα ανθρώπων, που ζουν σε ένα συγκεκριμένο τόπο. Οι ενδυμασίες εξαρτώνται πάντα από τον τόπο στον οποίο δημιουργούνται, καθώς σημαντικό ρόλο παίζουν τα υλικά που χρησιμοποιούνται. Για παράδειγμα σε περιοχές που καλλιεργούνταν βαμβάκι συναντάμε βαμβακερά υφάσματα, ενώ σε περιοχές που υπήρχε έντονη κτηνοτροφία υπήρχαν περισσότερα μάλλινα υφάσματα και ούτω καθεξής.

Για πολλούς οι παραδοσιακές φορεσιές και γενικότερα τα αντικείμενα της παράδοσης αποτελούν μουσειακά αντικείμενα και όχι μόδα. Όμως, η λαϊκή παράδοση έχει γίνει πηγή έμπνευσης για μεγάλους οίκους και σχεδιαστές παγκοσμίως. Οι σχεδιαστές επανερμήνευσαν βασικά στοιχεία από τον ελληνικό πολιτισμό χρησιμοποιώντας την παράδοση ως θεμέλιο της μόδας. Με την επέτειο από τα 200 χρόνια της Ελληνικής επανάστασης το 2021, η χώρα μας κέντρισε το ενδιαφέρον πολλών μεγάλων οίκων. Ο οίκος Hermès απέδωσε φόρο τιμής στην Ελλάδα με ένα μεταξωτό μαντήλι σχεδιασμένο από τον Ηλία Καφούρο. Το μαντήλι χωρίζεται σε ένα κάνναβο εννέα τετραγώνων με κάθε έναν να περιλαμβάνει ένα γράμμα της λέξης “ελευθερία” και χαρακτηριστικά τοπία και αντικείμενα της Ελλάδας και της παράδοσής της. Ο ίδιος οίκος και η Ιουλία Λαλαγιάννη- Αμπαντή, η οποία σχεδιάζει φουλάρια για τον οίκο από το 1960, σχεδίασαν πολλά φουλάρια εμπνευσμένα από την Ελληνική παράδοση τα οποία έχουν φορεθεί από προσωπικότητες όπως η Grace Kelly αλλά και η Sharon Stone (στο “Βασικό Ένστικτο”).

Λάτρης της Ελλάδας και της παράδοσής της φαίνεται να είναι και ο Jean-Paul Gaultier ο οποίος στη συλλογή του ready-to-wear για το φθινόπωρο του 2010, παρουσίασε πολλά looks με προφανή στοιχεία από την ελληνική παράδοση και συγκεκριμένα τις φορεσιές της. Από τα ίδια τα ρούχα που δημιούργησε φαίνεται να έχει μελετήσει αρκετά τις παραδοσιακές φορεσιές και έχει δώσει βάση σε πολλές λεπτομέρειες όπως τα αξεσουάρ. Καπέλα, κολιέ και ζώνες με χρυσά φλουριά, τα παπούτσια που θυμίζουν τσαρούχι, τα χρυσοποίκιλτα κεντήματα αλλά και κομμάτια, όπως η φουστανέλα, τα πουκάμισα με τα φαρδιά μανίκια αλλά και τα κοντα σακάκια, που παραπέμπουν σε κοντογούνι (είδος κοντού πανωφοριού συνήθως με μανίκι).

Μια παρόμοιας έμπνευσης συλλογή παρουσίασε και ο John Galliano το φθινόπωρο του 2009. Οι βασικές καταβολές των looks ήταν από την παράδοση της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων γι’αυτό και πολλές εμφανίσεις θύμιζαν έντονα φορεσιές της βόρειας Ελλάδας. Η συλλογή έδινε μια ιστορική αίσθηση, με μια φουτουριστική όμως προσέγγιση.

Collection εμπνευσμένη από την Ελλάδα με πολλά στοιχεία της παράδοσης παρουσίασε και ο οίκος Dior στο Παναθηναϊκό στάδιο τον Ιούνιο του 2021. Η συλλογή “Dior cruise 2022″ ήταν αμιγώς επηρεασμένη από την αρχαία Ελλάδα, με πολλές καταβολές στην παράδοση και τα υλικά της, ειδικότερα από τον 18ο αιώνα και ύστερα. Περίτεχνα κεντήματα, μεταξωτά υφάσματα με πτυχώσεις που θυμίζουν φουστανέλα, ζακάρ υφάσματα φτιαγμένα εξολοκλήρου στον αργαλειό και αξεσουάρ όπως καπέλα που φορούσαν οι ψαράδες στην Ύδρα του 19ου αιώνα αλλά και κοσμήματα από χρυσή αλυσίδα και φλουριά.

Όλη η συλλογή δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τοπικούς καλλιτέχνες και από υλικά, που παράγονται στην Ελλάδα.

Υπάρχουν όμως και πολλοί σχεδιαστές και οίκοι που έχουν βασίσει ολόκληρη τη δουλειά τους στην ελληνική παράδοση και στις φορεσιές της. Η Σοφία Κοκοσαλάκη χρησιμοποιούσε πολύ συχνά την τεχνική των πτυχώσεων που συναντάμε στη φουστανέλα και ενσωματώνοντας και πολλά παραδοσιακά στοιχεία στα κοσμήματά της. Μια νέα Ελληνίδα σχεδιάστρια, η Ελένη Κουμπή έχει αποδώσει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την ελληνική παράδοση στη συλλογή της. Τα μακριά  φορέματα με τις πτυχώσεις, τα λεπτομερή κεντήματα και τα φαρδιά μανίκια αποτελούν χαρακτηριστικά των ενδυμάτων της συλλογής της. Κάθε ρούχο της συλλογής είναι εμπνευσμένο και από μια διαφορετική φορεσιά διάφορων ελληνικών νησιών. Τέλος, η Zeus+ Dione μία ελληνική εταιρία με διεθνή φήμη, μεταξύ άλλων με δημιουργίες εμπνευσμένες από το σιγκούνι (μακρύ αμάνικο πανωφόρι), καφτάνια και πουκάμισα με ρίζες στις παραδοσιακές φορεσιές, παντρεύει τη λαϊκή παράδοση με την καινοτομία και τη σύγχρονη μόδα.

Η μόδα είναι μια πρακτική, που βασίζεται κυρίως στην έμπνευση. Η δημιουργικότητα γεννιέται από όλα όσα έχει δεί και βιώσει κάποιος. Οι παραδοσιακές φορεσιές αποτυπώνουν την ιστορία ενός λαού, ενός τόπου, ενός πολιτισμού. Έτσι, η σημασία του εκσυγχρονισμού και της ύπαρξης στοιχείων της παραδοσιακής φορεσιάς στα σημερινά ρούχα είναι μεγάλη. Η σύνδεση της παράδοσης με τη μόδα υποδηλώνει τη σύνδεση του ατόμου με τις ρίζες του.

*Φωτογραφία εξωφύλλου: wwd.com

**Πηγές: mojeh.com, tlife.gr , vogue.com , wikipedia.com