Μιλώντας για τον Kansai Yamamoto!

*Γράφει η Άννα Κιουμουρτζή. 

“Το σχέδιο μόδας είναι αυτοπραγμάτωση” Kansai Yamamoto. 

Ο Kansai Yamamoto έφυγε από αυτήν τη ζωή στις 21 Ιουλίου 2020 από οξεία μυελογενή λευχαιμία. Ήταν 76 ετών. Ήταν ένα λαμπρό δημιουργικό μυαλό, ένας πληθωρικός σχεδιαστής με μια τεράστια φαντασία, που περιπλανήθηκε στα μονοπάτια της πραγματικής καινοτομίας και της έμπνευσης. Γεννημένος το 1944 στην πόλη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας, ο Kansai ξεκίνησε τις σπουδές του ως πολιτικός μηχανικός και αργότερα αποφάσισε να αφιερωθεί στη μόδα. Μία απόφαση η οποία σύντομα αποδείχτηκε σωστή τόσο για τον ίδιο όσο και για όλους εμάς.

Για τον Yamamoto η μόδα αποτελούσε ένα πολύ προσωπικό ζήτημα, το οποίο δεν ήταν μόνο το επιλεγμένο επάγγελμa του, αλλά και η πηγή ενέργειας και ζωής για τον ίδιο. Έφτασε στο αποκορύφωμα της φήμης του τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, μέσω των επαναστατικών ρευστών σχεδίων του, της έντονης αισθητικής του και της βαθιάς καλλιτεχνικής του άποψης. “Εγώ κάθε μέρα ήμουν το μοντέλο σε μια επίδειξη μόδας και όλοι γύρω μου ήταν μέλη του κοινού”, είχε δηλώσει ο ίδιος σε μια ομιλία του, το 2018 στο Μουσείο Τέχνης του Μπρούκλιν. “Πολλές φορές οι άνθρωποι με κοίταζαν παράξενα.”

Ο Yamamoto έγινε γνωστός για τη σύμπραξη της παραδοσιακής και της σύγχρονης αισθητικής, καθώς είχε στείλει ένα φασματικό μοντέλο στην πασαρέλα φορώντας ένα ολογραφικό φόρεμα με στράπλες μπούστο, ενώ στην φούστα απεικονιζόταν μια χαρακτηριστική σκηνή του ωκεανού εμπνευσμένη από την ιαπωνική περίοδο Momoyama, με την προτομή να εμπεριέχει μια οθόνη στο κέντρο.

Το 1971, ο Kansai Yamamoto πυροδότησε μια επανάσταση στον κόσμο της μόδας, όταν έγινε ο πρώτος Ιάπωνας σχεδιαστής που παρουσίασε το έργο του σε πασαρέλα του Λονδίνου, μια δεκαετία πριν ο Rei Kawakubo των Comme des Garçons και ο Yohji Yamamoto κάνουν το ντεμπούτο τους με τις έντονες και αντισυμβατικές συλλογές τους στο Παρίσι. Από τότε, ο Kansai έγινε διάσημος για τη δημιουργία των μοναδικών και φουτουριστικών κοστουμιών που σχεδίαζε αποκλειστικά για τον David Bowie – κυρίως για την περιοδεία του, Ziggy Stardust.

Με τις επιδείξεις μόδας του να είναι πάντα θεματικές και θεατρικές με πλούσιο υπόβαθρο καλλιτεχνικών επιρροών, κατά τη διάρκεια του εορτασμού των 40 χρόνων του στη μόδα στο V&A Museum το 2013, απάντησε στο περιοδικό Dazed ότι: “Μετά τις επιδείξεις μόδας μου οι άνθρωποι αισθάνονται χαρούμενοι, και αυτό είναι το όνειρό μου. Προσπαθώ να δημιουργήσω κάτι που μεταφέρει περισσότερα από απλά ρούχα. Αν ερωτευόμουν κάποιον με την πάροδο του χρόνου δεν θα θυμόμουν τι φορούσαν, πρέπει επίσης να εστιάσετε στη σημασία του νου.” 

“Η πραγματική πρωτοτυπία είναι σχεδόν αδύνατο να μιμηθεί, καθώς είναι η έκφραση της προσωπικής εμπειρίας και του πολιτιστικού περιβάλλοντος του δημιουργού. Ως Ιάπωνας, πάντα αναζητώ την «Ανατολική ποιότητα» η οποία βρίσκεται μέσα μου” είχε δηλώσει.

Ωστόσο, η προσωπική ευαισθησία του Yamamoto είναι μια μοναδική πτυχή του αισθητικού κινήματος που θα ονομάζαμε Orientalism και αντικατοπτρίζει ένα στυλ σχετικά λιγότερο γνωστό στις Δυτικές χώρες, σε ασιατικές μορφές, αλλά ταυτόχρονα είναι συγκρίσιμο με πολλές παραδόσεις της Δύσης.

Ο Yamamoto μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο πρώτος σχεδιαστής οποίος έφερε την αισθητική του Kabuki με την εμφανή θεατρικότητα, την επιβλητική αίσθηση της κίνησης και του σχεδιασμού αλλά και την λαμπερή πολύχρωμη παλέτα η οποία είναι άξια θαυμασμού αλλά και βαθύτερης ανάλυσης.

Κεντρικό στοιχείο του έργου του Yamamoto είναι η απόλαυσή που βρίσκει μέσω της μαζικής ψυχαγωγίας και της λαϊκής κουλτούρας, μια αίσθηση ότι ακολουθεί και οδηγεί τον απλό πληθυσμό, είτε με graphic printed T-shirts είτε με συλλογές άνετων πλεκτών συνόλων.

Οι σιλουέτες του, τόσο για ανδρικά όσο και για γυναικεία ενδύματα είναι ακραίες δίχως φυλετικούς προσανατολισμούς, υποδηλώνοντας. είτε τις επιρροές από την θαυμάσια κουλτούρα των σαμουράι. είτε το όραμα του ως προς την εικόνα ενός φουτουριστικού πολεμιστή του μέλλοντος.

Ο σχεδιαστής σε βαθύτερο επίπεδο, απέρριψε τα άκαμπτα κοινωνικά πρότυπα. “Δεν μου άρεσε και αντιστάθηκα στα τετράγωνα ρούχα των οποίων η ποιότητα βασίζονταν μόνο στο ακριβό τους υλικό και το καλό ράψιμο”, δήλωσε ο Yamamoto στην συγγραφέα Kuniko Miyanaga, αποκαλύπτοντας μια αντιπολιτισμική hippie-ish πλευρά του. Ένας από τους τρόπους με τους οποίους ο σχεδιαστής εξώθησε τα όρια στις πασαρέλες τη δεκαετία του 1970 και του 1980 ήταν μέσω υπερβολικών διαστάσεων.

Χρησιμοποίησε ευρέως την τεχνική του φοδραρίσματος για να δώσει διαστάσεις στα ρούχα του και επέμεινε στα έντονα χρώματα. Μερικά από τα ισχυρότερα έργα του έχουν μία ιδιαίτερη Pop-slash-glam rock αισθητική, κάτι το οποίο άφησε ένα τεράστιο στίγμα ως προς την καλλιτεχνική του ταυτότητα στον χώρο της μόδας, καθώς επίσης άνοιξε το μονοπάτι για πολλούς μεταγενέστερους σχεδιαστές όπως οι Issey Miyake και Nicolas Ghesquière.

Ο Kansai Yamamoto ήταν ένας άνθρωπος με παλλόμενη ενέργεια και κατάφερε να δανείσει μερική από αυτή στα ρούχα του, τα οποία ήταν λαμπερά, φανταχτερά, με μία αίσθηση απτού φουτουρισμού και, ως επί το πλείστον, απεριόριστα αισιόδοξα.

Ο κόσμος της μόδας μπορεί μόνο να ευχαριστεί και να θυμάται για πάντα τόσο το έργο όσο και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα μιας τόσο δημιουργικής προσωπικότητας, η οποία όχι μόνο συνεχίζει να εμπνέει μα αποτέλεσε έναν θεμέλιο λίθο στην extravagant-fluid καλλιτεχνική υποκουλτούρα στην βιομηχανία της μόδας.

Οι πηγές προέρχονται από τα περιοδικά Vogue, Dazed και γενική αναζήτηση στο διαδίκτυο, καθώς οι εικόνες επιλέχθηκαν μετά από αναζήτηση διαθέσιμων εικόνων στο Pinterest.