Μόδα για αρχάριους #17: Franca Sozzani, μια γυναίκα σύμβολο!
*Γράφει η Άννα Κιουμουρτζή.
“Η μόδα, δεν αφορά τόσο τα ρούχα όσο την ίδια την ζωή”.
Με αυτή την φράση ξεκινάμε και αυτό το άρθρο της Τετάρτης, μιλώντας για μία γυναίκα σύμβολο στον χώρο της μόδας την Franca Sozzani. Η προσωπικότητά της, όχι μόνο άφησε ένα εξαιρετικά δυνατό αποτύπωμα στη βιομηχανία, αλλά ήταν επίσης ένας από αυτούς τους ανθρώπους, τους οποίους κάποιος ήταν τυχερός να συναντήσει μία φορά στη ζωή του. Η Franca Sozzani ήταν μια ισχυρή, ανεξάρτητη και με ισχυρό πνεύμα γυναίκα, η οποία δεν δίστασε να εφαρμόσει την αλλαγή και να φέρει κάτι διαφορετικό στη βιομηχανία της μόδας και των εκδόσεων. Ήταν αυθεντική και δεν είχε αίσθηση του φόβου!
Γεννήθηκε στη Μάντουα, μια πόλη που βρίσκεται στη Βόρεια Ιταλία και μεγάλωσε σε μια μάλλον παραδοσιακή ιταλική οικογένεια, σπούδασε Φιλοσοφία και Γερμανική Λογοτεχνία, παρά τις προσπάθειές της να πείσει τον πατέρα της να σπουδάσει Φυσική και παντρεύτηκε λίγο αργότερα, ενώ ήταν μόλις είκοσι χρονών.
Ο γάμος κράτησε το σύντομο χρονικό διάστημα, των τριών μηνών και η Franca αποφάσισε να ταξιδέψει στην Ινδία για μια εξερεύνηση του εσωτερικού της εαυτού, επιτρέποντας ταυτόχρονα τη διεύρυνση των δημιουργικών της οριζόντων. Επιστρέφοντας στην Ιταλία, έμοιαζε με πεπρωμένο όταν ξεκίνησε στην πρώτη της θέση εργασίας στην Vogue Bambini, την οποία η ίδια κάποτε περιέγραψε ως «Ο βοηθός, του βοηθού, της βοηθού».
Κάτι που μπορεί να μας φαίνεται αστείο, αλλά ήταν λίγο ή πολύ, η αλήθεια. Ωστόσο, μέσω του πάθους και της σκληρής δουλειάς της, κατάφερε να κατακτήσει τις θέσεις της σύνταξης του Lei – περιοδικό απευθυνόμενο στις νέες γυναίκες- το 1980, και του Per Lui, του ανδρικού διδύμου του, που ακολούθησε το 1982. Δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος για να εμφανιστεί το ταλέντο της και για να γίνουν οι δύο εκδόσεις, βιτρίνες για τις πιο δυναμικές τάσεις στη διεθνή μόδα και τον τρόπο ζωής.
Εργάστηκε με τον Oliviero Toscani και όταν αποφάσισε να προχωρήσει, σε άλλες εκδόσεις, βοήθησε πολλά τεράστια δημιουργικά ονόματα του παρόντος, προκειμένου να χτίσουν την καριέρα τους, να αναδείξουν το ταλέντο τους και να γίνουν αυτό που είναι σήμερα. Φωτογράφοι όπως, Mario Testino, Paolo Roversi, Herb Ritts, Peter Lindbergh, Bruce Weber και Steven Meisel, ο οποίος υπήρξε στενός φίλος και χρόνιος συνεργάτης της, ήταν μόνο μερικοί από αυτούς με τους οποίους συνεργάστηκε. Ωστόσο, και οι ίδιοι μαγνητίστηκαν προς το μέρος της, ως επιχειρηματική προσωπικότητα, λόγω του γεγονότος ότι η Franca επέτρεπε ένα είδος δημιουργικής ελευθερίας, η οποία ωθούσε τους φωτογράφους να επεκτείνουν τα όριά τους, να πειραματιστούν με νέες ιδέες και διαφορετικά στυλ, χωρίς κάποιου είδους κατάκριση.
Αγαπούσε τη μόδα, αλλά πριν από αυτό αγαπούσε μια καλή εικόνα. Και αυτό ήταν που οδήγησε τα βήματά της σε όλη την καριέρα της. Ήταν σε θέση να παράγει καινοτόμα, εκκεντρικά και μοναδικά editorials, όχι μόνο επειδή ήταν ταλαντούχα, αλλά επειδή είχε εφεύρει έναν νέο, μοντέρνο τρόπο για να μεταδώσει την ιδέα της στην ομάδα της. Οι φωτογράφοι και οι σχεδιαστές την εμπιστεύτηκαν, ώστε να αφήσουν τον εαυτό τους ελεύθερο και να χρησιμοποιήσουν τη μόδα, για να μεταδώσουν τα δικά τους μηνύματα και ιδέες. Όπως θυμάται ο Steven Meisel: ” Όταν έστελνα όλες αυτές τις φωτογραφίες σε εσένα, θα έγραφα στο πακέτο “προσωπικά”, τώρα συνειδητοποιώ ότι τις τράβηξα για εσένα, επειδή θα ήσουν η μοναδική που θα καταλάβαινε.”
Το 1988, διορίστηκε ως αρχισυντάκτρια της Ιταλικής Vogue – τυχαία τον ίδιο μήνα που ανέλαβε η Anna Wintour στην Αμερικανική Vogue – και τότε ξεκίνησε η πραγματική μαγεία. Η Franca Sozzani δεν ανέλαβε απλώς την Vogue Italia για είκοσι οκτώ χρόνια. Δημιούργησε ένα μυθικό τέρας της μόδας. Άλλαξε πρόσωπο στο περιοδικό και του επέτρεψε να ξαναγεννηθεί, σε κάτι “υπερβολικό, πειραματικό, καινοτόμο”, όπως περιέγραψε κάποτε.
“Γιατί κάποιος θα αγόραζε την Ιταλική Vogue;” ρώτησε κάποτε: “Δεν θα το κάνουν μόνο οι Ιταλοί επειδή διαβάζουν ιταλικά.” Και αυτό ήταν το μυστικό της, να μπορεί να μιλά στο αναγνωστικό κοινό χωρίς τη χρήση λέξεων. Ισχυρές εικόνες, ενημερωμένες με τις τελευταίες ειδήσεις του κόσμου, σχετικές αλλά επιμελώς επιμελημένες και επιλεγμένες, ώστε να αντικατοπτρίζουν τη σημασία και τον χαρακτήρα του περιοδικού.
Η Franca σταμάτησε “να παίζει με τους κανόνες” και αυτό έγινε σαφές από το πρώτο εξώφυλλο της για τον Ιούλιο/ Αύγουστο του 1988, με τον τίτλο εξωφύλλου “Il Nuovo Stile” και μια ασπρόμαυρη εικόνα από τον Steven Meisel με πρωταγωνίστρια το μοντέλο Robin MacKintosh, να ποζάρει με τα έντονα φυσικά χαρακτηριστικά της φορώντας ένα απλό λευκό πουκάμισο Ferré. Ήταν ένας από τους ανθρώπους που βοήθησαν στη διαμόρφωση της έννοιας του “Supermodel” και κατάφεραν να μετατρέψουν την Ιταλική Vogue σε ένα περιοδικό powerhouse με εμβέλεια και επιρροή πολύ μεγαλύτερη από την σχετικά μέτρια έως τότε κυκλοφορία της.
Ως συνεργάτης των Maurizio Cattelan και Vanessa Beecroft, η Franca Sozzani είχε μια πλούσια κουλτούρα και γνώση για την τέχνη, την ιστορία της μόδας, καθώς και μια βαθιά εκτίμηση για τους νέους με πάθος και όραμα. Ωστόσο, κατάφερνε πάντα να διατηρήσει ένα χαμηλό και ταπεινό προφίλ. Μέσα στα χρόνια της στη Vogue Italia, ήταν άφοβη με την προθυμία της να αντιμετωπίσει προκλητικά και αμφιλεγόμενα κοινωνικά και πολιτιστικά ζητήματα.
Θέματα όπως, η ενδοοικογενειακή βία (“Horror Movie”, Steven Meisel, Απρίλιος 2014) και η σύγχρονη εμμονή με την πλαστική χειρουργική (“Makeover Madness”, Ιούλιος 2005, ένα editorial του Meisel με πρωταγωνιστές τις Linda Evangelista, Julia Stegner και Missy Rayder, μεταξύ άλλων), και ακόμη και το 2008, όταν δημιούργησε το Black Issue, με το editorial τραβηγμένο εξ ολοκλήρου από τον Meisel, αποκλειστικά με έγχρωμες γυναίκες.
Συνέβαλε δυναμικά στον διάλογο σχετικά με την ποικιλομορφία στη βιομηχανία της μόδας ενώ το τεύχος έγινε συλλεκτικό. Και πώς μπορούμε να ξεχάσουμε το εξώφυλλο του 2010, το οποίο συνδέθηκε με το σκάνδαλο της διαρροής πετρελαίου της BP (ο Meisel με την Kristen McMenamy ξεβρασμένοι επάνω στα βράχια και καλυμμένοι με πίσσα).
Έχοντας διπλό ρόλο, ως διευθύντρια σύνταξης του οργανισμού Condé Nast Italia από το 1994, κατάφερε να υποστηρίξει όλες τις αλλαγές που ήθελε να φέρει και να γίνει η γυναίκα από την οποία αντλούμε έμπνευση μέχρι σήμερα και για πολλά χρόνια στο μέλλον. Υποστήριξε και προώθησε πολλούς νέους σχεδιαστές κατά την διάρκεια της καριέρας της, ενώ ταυτόχρονα ενθάρρυνε άλλους τύπους βιομηχανιών να τους υποστηρίξουν μέσω της πρωτοβουλίας Who Is on Next. Η Franca ήταν μια γυναίκα που δεν είχε κανένα όριο στις ενέργειές της, για να προσφέρει καλοσύνη όσο έζησε.
Ήταν η δημιουργική διευθύντρια του Convivio, του οργανισμού για την βοήθεια και μάχη κατά του AIDS, που ξεκίνησε ο Gianni Versace το 1992, και ίδρυσε επίσης το Child Priority με τον Jonathan Newhouse, για την παροχή ευκαιριών εργασίας για μειονεκτούντα παιδιά. Αυτό που ακολούθησε ήταν να γίνει πρέσβειρα καλής θέλησης των Ηνωμένων Εθνών το 2012 και να λάβει την τιμητική διάκριση από τον Nicolas Sarkozy κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους.
Ο αγαπημένος της γιος, Francesco Carrozzini σπούδασε φιλοσοφία, αλλά πέρασε τα τελευταία χρόνια σκηνοθετώντας και δημιουργώντας ένα ντοκιμαντέρ για τη μητέρα του. Το αποτέλεσμα, “Franca: Chaos and Creation” (ο τίτλος προήλθε από την περιγραφή του Weber για την προσέγγιση του συντάκτη), ένα ντοκιμαντέρ το οποίο έκανε πρεμιέρα μετά το θάνατο της Franca, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας του 2016 και είναι τώρα διαθέσιμο στο Netflix. Όπως αναφέρθηκε από τη νεκρολογία της Vogue για τη Franca Sozzani: “Ήταν μια επιστολή αγάπης από ένα παιδί σε έναν γονέα, και μια εξαιρετικά υποβλητική απόδειξη για την προσωπικότητα αυτής της αξιοσημείωτης γυναίκας της οποίας το ταλέντο συνδυάστηκε με την έντονη πίστη και το πάθος της για τη ζωή” .
Αυτό το άρθρο, θα μπορούσε πολύ εύκολα να μετατραπεί σε βιβλίο ή μια μακρά ιστορία σχετικά με τη μοναδικότητα και τον χαρακτήρα ενός θρύλου της μόδας. Η Franca Sozzani με τη λεπτή, ψηλή φιγούρα της, τα έντονα μεγάλα πράσινα μάτια και τη φυσική ομορφιά της ιταλικής φινέτσας, άφησε το σημάδι της στον κόσμο της μόδας.
Αποτέλεσε ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ιταλικής σκηνής της μόδας και υπήρξε ένας έξυπνος μεσίτης ισχύος με απαράμιλλη προσέγγιση στους σχεδιαστές, τους κατασκευαστές αλλά και τους βιομηχάνους που κρατούν και κινούν τα νήματα της βιομηχανίας. Μας άφησε μια τεράστια κληρονομιά στυλ, γυναικείας ενδυνάμωσης και τη σημασία να είσαι αληθινός ως προς τον εαυτό σου και τις φιλοδοξίες σου.
Είναι πολύ όμορφο πράγμα να μπορούμε να αναγνωρίσουμε αυτές τις σπάνιες ιδιότητες σε ένα τόσο σημαντικό άτομο, σε μια βιομηχανία που φημίζεται για την πιο επιφανειακή της προσέγγιση σε έννοιες όπως η ομορφιά ή το στυλ. Για εμάς, τις νεότερες γενιές είναι μια μοναδική ευκαιρία να πάρουμε παραδείγματα, να εμπνευστούμε και να προσπαθήσουμε να κατακτήσουμε τον κόσμο απλώς και μόνο όντας αληθινοί και δουλεύοντας σκληρά.
Σε αυτό το σημείο, το άρθρο μας τελειώνει και σίγουρα ελπίζουμε ότι διαβάζοντάς το, ήρθατε λίγο πιο κοντά στο να γνωρίσετε την θρυλική φιγούρα της Franca Sozzani.
“Giving back is the new luxury.” Franca Sozzani.
Πηγές και εικόνες: Vogue, Pinterest
Published on: May 19, 2020
