Μόδα για αρχάριους #18: Κορσές, το ένδυμα με την πιο ενδιαφέρουσα ιστορία στο χώρο της μόδας.

*Γράφει η Δήμητρα Μαλαπάνη.

Ο κορσές είναι ένα ένδυμα φτιαγμένο από άκαμπτα υλικά με στόχο να ανορθώνει το μπούστο και να διαμορφώσει τον κορμό . Γενικότερα έχει μια αμφιλεγόμενη ιστορία, γιατί θεωρήθηκε στην αρχή ως ένα μέσο καταπίεσης της γυναικείας φύσης, ενώ στην πορεία άλλαξε χαρακτήρα προβάλλοντας έντονα την γυναικεία σεξουαλικότητα.

Ένα πρωταρχικό είδος κορσέ προέρχεται από την Κρήτη κατά τον Μινωικό πολιτισμό, που οι άντρες φορούσαν γιλέκα με δερμάτινους ιμάντες ώστε να διαμορφώνουν τη μέση τους και οι γυναίκες φορούσαν ένα παρόμοιο είδος κορσέ, ώστε να τονίσουν τις καμπύλες τους. Κατά τη διάρκεια του 15^ου αιώνα, φορέθηκε για πρώτη φορά στη Γαλλία ο γνωστός κορσές. Το «cotte», όπως λεγόταν ήταν ένα σφιχτό ρούχο, το οποίο το φορούσαν κυρίως Γαλλίδες της υψηλής τάξης που επιθυμούσαν να αποκτήσουν μια πιο λεπτή μέση.  Κατά τη διάρκεια του 16^ου αιώνα, η χρήση του κορσέ ήταν υποχρεωτική για τις γυναίκες. Με αυτό τον τρόπο αντί τα ρούχα να διαμορφώνονται στο σώμα, άρχισε το σώμα να διαμορφώνεται στο σχήμα το ρούχων, σύμφωνα με τη μόδα που επικρατούσε εκείνη την εποχή.

Οι κορσέδες του 17^ου αιώνα κατασκευαζόταν από λινό ύφασμα και το ντεκολτέ κυμαινόταν από ψηλά στο λαιμό έως πολύ χαμηλά στο μπούστο. Ο κορσές χρησιμοποιούταν κυρίως για να τονίσει το ντεκολτέ, καθώς μεταξύ της αριστοκρατίας και των ανωτέρων τάξεων η έκθεση του στήθους θεωρούταν ως σημάδι ομορφιάς. Υπήρχαν επίσης κορσέδες που είχαν μανίκια και διακοσμητικές κορδέλες. Κατά τον 19^ο αιώνα το ιδανικό σχήμα της γυναικείας σιλουέτας άλλαξε, επομένως ήταν απαραίτητο οι κορσέδες να επανασχεδιαστούν σε μεγάλο βαθμό. Η μικρή στενή μέση παρέμεινε ακόμα δημοφιλής, αλλά η μοντέρνα σιλουέτα είχε αλλάξει. Οι κορσέδες ώθησαν τους ώμους σε όρθια θέση και σχημάτισαν μια μακρά κεκλιμένη προτομή που τελείωνε με μια χαριτωμένη καμπύλη πάνω από τους γοφούς. Το σχήμα του σώματος που δημιουργήθηκε ονομάστηκε S-Bend, καθώς οι καμπύλες  έμοιαζαν με τις καμπύλες του γράμματος S. Οι συζητήσεις σχετικά με τις επιπτώσεις του κορσέ στην υγεία των γυναικών ξεκίνησαν τον ίδιο αιώνα, όταν η δημοτικότητα του κορσέ ήταν στο αποκορύφωμά της. Μερικοί γιατροί κατηγόρησαν τον κορσέ για αναπνευστικές παθήσεις, παραμόρφωση στα πλευρά, βλάβη στα εσωτερικά όργανα, γενετικές ανωμαλίες και αποβολές, ενώ άλλοι ενέκριναν τον κορσέ με πιο ελαστικά υλικά που βοηθούσε στη στήριξη του σώματος, γεγονός που συντέλεσε και στην ανακάλυψη των ελαστικών υφασμάτων το 1920.

Από το 1920 και μετά το στυλ του κορσέ αλλάξε τελείως. Πλέον, στη γυναικεία μόδα επικρατούσε ελευθερία κινήσεων, γι’ αυτό και ο κορσές ήταν κατασκευασμένος από βαμβακερά ή ελαστικά υφάσματα και στόχο είχε να τονίζει τους γοφούς. Με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο χώρος της μόδας επηρεάστηκε αρκετά και πλέον δεν χρησιμοποιούνται τα πολυτελή υφάσματα που χρησιμοποιούνταν τους προηγούμενους αιώνες.  Μετά το τέλος του πολέμου, το 1947 ο Christian Dior λανσάρει το New Look στο Παρίσι, φέρνοντας επανάσταση στο χώρο της μόδας, καθώς το σχέδιο της γυναικείας σιλουέτας που παρουσιάσε ήταν αντίθετο με αυτό που επικραττούσε πρίν τον πόλεμο.

Οι δεκαετίες που ήταν σημαντικές για τον κορσέ, καθώς σήμαινε την επιστροφή του ήταν οι δεκαετίες  1980 και 1990. Συγκεκριμένα, το 1987, η Βρετανίδα σχεδιάστρια Vivienne Westwood αναβίωσε και έφερε την επανάσταση στον κορσέ. Στη συλλογή της “Harris Tweed” για την κολεξιόν Φθινόπωρο / Χειμώνας του 1987  κατάφερε να μετατρέψει τον κορσέ σε λαμπερό ένδυμα. Ο Jean-Paul Gaultier και ο Thierry Mugler ενσωμάτωσαν τους κορσέδες στα σχέδιά τους τη δεκαετία του 1980. Η Madonna έκανε  διάσημο το ροζ κορσέ του Gaultier στην περιοδεία της Blond Ambition το 1991. Στην πρώτη εμφάνιση της περιοδείας της, κατά την έναρξη της συναυλίας, η τραγουδίστρια άνοιξε το σακάκι και αποκάλυψε τον κορσέ που στο μέρος του μπούστου είχε έντονο κωνικό σχήμα. Οι Stella McCartney, Yves Saint Laurent, Tom Ford και ο Nicolas Ghesquière για τον οίκο Balenciaga είχαν πειραματιστεί με κορσέδες, βάζοντάς τους πάνω από ρούχα και όχι χρησιμοποιώντας τους ως εσώρουχα, όπως συνηθιζόταν.

Στις μέρες μας, η επιστροφή του κορσέ από το 2010 είναι γεγονός. Σχεδιαστές επιλέγουν να εντάξουν στις συλλογές τους κορσέδες με διαφορετικό ύφος, υλικά και στυλ. Ενδεικτικά, μερικά ονόματα νέων σχεδιαστών που ασχολούνται με το κορσέ είναι η Kristin Mallison, η οποία σχεδιάζει κορσέδες με υφάσματα που απεικονίζουν παραστάσεις εμπνευσμένες από τον 18ο αιώνα, το βρετανικό brand Charlotte Knowles, το δημιουργικό δίδυμο που κατασκευάζει κορσέδες από εύπλαστα υφάσματα για ευκολία στην κίνηση και η Dilara Findikoglu, με το χαρακτηριστικό γοτθικό ύφος της, η οποία επιμελήθηκε την εμφάνιση της Madonna στη Eurovision του 2019, με ένα ρούχο που η ίδια ονόμασε «πανοπλία κορσέ».

Ο κορσές αποτελεί ένα ιδιαίτερο ένδυμα, με ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ιστορία, αφού ξεκίνησε ως μέσο καταπίεσης της γυναικείας φύσης, ενώ στις μέρες μας έχει γίνει ένα ένδυμα με σκοπό να προβάλλει το γυναικείο δυναμισμό. Πολλοί σχεδιαστές έχουν επιλέξει να τον εντάξουν στις συλλογές τους δίνοντας ένα ίδιαιτερο χαρακτήρα στις δημιουργίες τους και προβάλλοντας με όμορφο τρόπο τις καμπύλες του γυναικείου σώματος.

Πηγές: i-D Magazine, Vogue British, www.tahliamckellartextiles.weebly.com

*Φωτογραφία εξωφύλλου: www.styleroaming.wordpress.com