Stella McCartney for Earth day

Βιώσιμη Μόδα: Εφικτός στόχος ή ένας ατέρμονος κύκλος;

*Γράφει η Άννα Κιουμουρτζή. 

Η βιομηχανία της μόδας αντιπροσωπεύει περίπου το 10% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα και σχεδόν το 20% των λυμάτων. Και ενώ οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των πτήσεων είναι πλέον γνωστές, η μόδα απορροφά περισσότερη ενέργεια από την αεροπορία και τη ναυτιλία μαζί. Τα ρούχα γενικά έχουν πολύπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού, που καθιστά δύσκολο τον υπολογισμό όλων των εκπομπών, που προέρχονται από την παραγωγή ενός παντελονιού ή ενός νέου παλτό. Ακόμη πιο ανησυχητικό, είναι το γεγονός πώς τα ρούχα μεταφέρονται και απορρίπτονται, όταν ο καταναλωτής δεν το θέλει πια. Ενώ τα περισσότερα καταναλωτικά αγαθά υποφέρουν από παρόμοια ζητήματα, αυτό που κάνει τη βιομηχανία της μόδας ιδιαίτερα προβληματική είναι ο φρενήρης ρυθμός αλλαγών, που όχι μόνο υφίσταται, αλλά ενθαρρύνει.

The New Yorker

Κάθε σεζόν που περνά (ή μικροσεζόν), οι καταναλωτές ωθούνται να αγοράζουν τα πιο πρόσφατα είδη, για να παραμένουν στην τάση. Είναι δύσκολο να απεικονίσουμε όλες τις εισαγωγές που πηγαίνουν στην παραγωγή ενδυμάτων, αλλά ας πάρουμε το τζιν ως παράδειγμα. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι ένα μόνο το τζιν απαιτεί ένα κιλό βαμβάκι. Και επειδή το βαμβάκι τείνει να καλλιεργείται σε ξηρά περιβάλλοντα, η παραγωγή αυτού του κιλού απαιτεί περίπου 7.500-10.000 λίτρα νερού. Αυτό είναι περίπου 10 χρόνια πόσιμο νερό για ένα άτομο. Ωστόσο δεν είναι το βαμβάκι, αλλά ο συνθετικός πολυμερής πολυεστέρας, που είναι το πιο συνηθισμένο ύφασμα που χρησιμοποιείται στα ρούχα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, «το 65% των ενδυμάτων που φοράμε είναι πολυμερή», λέει η Lynn Wilson, ειδικός στην κυκλική οικονομία, η οποία για τη διδακτορική της έρευνα στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης επικεντρώνεται στη συμπεριφορά των καταναλωτών, που σχετίζεται με τη διάθεση ρούχων.

Google general search

Περίπου 70 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ετησίως χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ινών πολυεστέρα στα ρούχα μας. Από αδιάβροχα μπουφάν έως ευαίσθητα κασκόλ, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεφύγετε από τα πράγματα. Μέρος αυτού πηγάζει από την ευκολία – ο πολυεστέρας καθαρίζεται εύκολα και αντέχει. Είναι επίσης ελαφρύ και φθηνό. Αλλά ένα πουκάμισο από πολυεστέρα έχει διπλάσιο αποτύπωμα άνθρακα σε σύγκριση με ένα από βαμβάκι. Ένα πουκάμισο πολυεστέρα παράγει το ισοδύναμο 5,5 κιλών διοξειδίου του άνθρακα σε σύγκριση με 2,1 κιλά από ένα βαμβακερό πουκάμισο.

bbc news

Οι έμποροι λιανικής πώλησης αρχίζουν τώρα να αυξάνουν τις προσπάθειές τους, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Ο ιδιοκτήτης της Zara Inditex ανακοίνωσε πρόσφατα μια νέα σειρά πρωτοβουλιών βιωσιμότητας, συμπεριλαμβανομένου του στόχου το 100 τοις εκατό του βαμβακιού, του λινού και του πολυεστέρα να είναι βιώσιμο έως το 2025.

People Tree

Μάρκες όπως οι Patagonia, Rothy’s, Levi’s, H&M Conscious, Amour Vert, People Tree και Stella McCartney, αυξάνουν την οικολογική συνείδηση συλλογικά τα τελευταία χρόνια, καθώς και την έναρξη ενός κύματος πράσινων πρωτοβουλιών. Οι επωνυμίες που αναλαμβάνουν δράση είναι αναμφίβολα ένα θετικό βήμα προς τα εμπρός. Γνωρίζουμε ότι ακόμη και η Nordstrom πουλά τώρα μεταχειρισμένα ρούχα. Όλοι έχουν αρχίσει να ξυπνούν με το γεγονός ότι η προτίμηση των καταναλωτών έχει αλλάξει και θέλει πιο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα.

Levi’s

Όλο και περισσότερο, οι καταναλωτές θέλουν να έχουν θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον με τις επιλογές τους. Έρευνες δείχνουν ότι το 88% θέλουν τα εμπορικά σήματα να είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Η Biocouture, ή η μόδα, που κατασκευάζεται από περιβαλλοντικά βιώσιμα υλικά, είναι ολοένα και μεγαλύτερη ως επιχείρηση.

Rothy’s

Ορισμένες εταιρείες προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν απόβλητα από ξύλο, φρούτα και άλλα φυσικά υλικά, για να δημιουργήσουν τα υφάσματά τους. Άλλοι δοκιμάζουν εναλλακτικούς τρόπους βαφής των υφασμάτων τους ή αναζητούν υλικά που βιο-αποικοδομούνται πιο εύκολα μόλις πεταχτούν. Αλλά το αποτύπωμα άνθρακα στα ρούχα μας μπορεί επίσης να μειωθεί με άλλους τρόπους. Ο τρόπος που ψωνίζουμε έχει μεγάλο αντίκτυπο.

Google research

Ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι οι διαδικτυακές αγορές μπορούν να έχουν χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα από το να ταξιδεύουν σε παραδοσιακά καταστήματα, για να αγοράσουν προϊόντα, ιδιαίτερα εάν οι καταναλωτές ζουν μακριά. Αλλά η άνοδος των διαδικτυακών αγορών οδήγησε επίσης σε αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών, συμβάλλοντας σε μια γρήγορη κουλτούρα μόδας, όπου οι καταναλωτές αγοράζουν περισσότερα από όσα χρειάζονται, τα οποία παραδίδονται στην πόρτα τους και στη συνέχεια, οι ίδιοι επιστρέφουν ένα μεγάλο μέρος των αγορών τους, αφού τα δοκιμάσουν.

bbc news

Η επιστροφή αντικειμένων μπορεί ουσιαστικά να διπλασιάσει τις εκπομπές από τη μεταφορά των εμπορευμάτων και αν λάβουμε υπόψιν τις αποτυχημένες συλλογές και παραδόσεις, ο αριθμός αυτός μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω. Μπορεί επίσης, να είναι φθηνότερο για τους λιανοπωλητές διαδικτύου και τα διάφορα brands να απορρίπτουν ή να καίνε τα προϊόντα που επιστρέφουν, αντί να προσπαθούν να βρουν άλλο σπίτι για εκείνα. Αυτό όχι μόνο σημαίνει ότι οι εκπομπές αερίων, που παράγονται κατά την κατασκευή των ρούχων είναι σπατάλες, αλλά περαιτέρω εκπομπές απελευθερώνονται καθώς σαπίζουν ή καίγονται.

bbc news

Είναι σαφές ότι η επένδυση σε ρούχα υψηλότερης ποιότητας είναι το όχι και τόσο μυστικό όπλο, για την καταπολέμηση του αποτυπώματος άνθρακα από τα ρούχα σας. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η συνέχιση της ενεργής ένδυσης για εννέα μήνες ακόμη θα μπορούσε να μειώσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις κατά 20-30%. Φυσικά, ορισμένες εταιρείες ρούχων έχουν καταφέρει να βρουν επιχειρησιακές ευκαιρίες και εδώ. Οι υπηρεσίες ενοικίασης ρούχων, για παράδειγμα, είναι ιδιαίτερα ελκυστικές στην εποχή των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, όπου μερικοί εάν όχι οι περισσότεροι διστάζουν να εμφανιστούν στο διαδίκτυο φορώντας τα ίδια ρούχα για περισσότερες από μία φορές. Κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε κινήσεις όπως το να αγοράζουμε λιγότερο με συνέπεια την περισσότερη φροντίδα στα ρούχα μας. Ιστοσελίδες όπως το Love Your Clothes, που δημιουργήθηκαν από τη βρετανική φιλανθρωπική οργάνωση ανακύκλωσης WRAP, προσφέρουν συμβουλές για την επιδιόρθωση και παράταση της διάρκειας ζωής των ρούχων, οι οποίες μπορούν να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα στο περιβάλλον.

Amour Vert

Σε μια καταναλωτική κοινωνία, οι άνθρωποι εκπαιδεύονται να βρίσκουν τη γρήγορη μόδα ευχάριστη και εθιστική. Μια λύση μπορεί να είναι η απλή εκτίμηση του χρόνου η οποία ξοδεύεται κοιτάζοντας ρούχα στο διαδίκτυο, αλλά ίσως μια καλύτερη προσέγγιση είναι να βρεθούν λιγότερο σπάταλοι τρόποι για να επιτευχθεί αυτή η αίσθηση της ανταμοιβής την οποία συχνά, αναζητούν οι υπερβολικοί καταναλωτές. Οι συνήθεις καταναλωτές μπορούν να ικανοποιήσουν την τάση τους για αγορές νέων ρούχων αγοράζοντας από καταστήματα vintage και μεταχειρισμένων ρούχων.

People Tree

Η μείωση του πλυσίματος μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα της ντουλάπας μας, ενώ μειώνει επίσης τη χρήση νερού και τον αριθμό των μικροϊνών, που απορρίπτονται στο πλυντήριο. Είναι επίσης, σημαντικό πώς απορρίπτουμε τα ρούχα στο τέλος της ωφέλιμης ζωής τους. Η απόρριψή τους έτσι ώστε να καταλήξουν σε υγειονομική ταφή ή να αποτεφρωθούν οδηγεί απλώς σε περισσότερες εκπομπές. Ίσως η καλύτερη προσέγγιση είναι να τα ανταλλάσσουμε με φίλους ή να τα πάμε σε φιλανθρωπικά καταστήματα, αν είναι ακόμα σε καλή κατάσταση, ώστε να ξαναφορεθούν. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να μην το χρησιμοποιούμε ως τρόπο καθαρισμού του χώρου απλώς για να αγοράσουμε καινούργια ρούχα, κάτι που σύμφωνα με την έρευνα του Wilson είναι συνηθισμένο.

Google

Όπου τα ρούχα έχουν φορεθεί ή έχουν υποστεί ζημιά χωρίς επισκευή, ο πιο φιλικός προς το περιβάλλον τρόπος απόρριψής τους είναι η αποστολή τους για ανακύκλωση. Η ανακύκλωση ρούχων είναι ακόμα σχετικά νέα για πολλά υφάσματα, αλλά όλο και περισσότερο τα βαμβακερά και πολυεστερικά ρούχα μπορούν τώρα να μετατραπούν σε νέα ρούχα ή άλλα είδη.

Google

Ορισμένοι μεγάλοι κατασκευαστές έχουν αρχίσει τώρα να χρησιμοποιούν ανακυκλωμένα υφάσματα, αλλά συχνά είναι δύσκολο για τους καταναλωτές να βρουν μέρη για να πάρουν τα παλιά τους ρούχα. Πολλές από τις αλλαγές που απαιτούνται για να καταστούν τα ρούχα πιο βιώσιμα πρέπει να εφαρμοστούν από τους κατασκευαστές και τις μεγάλες εταιρείες, που ελέγχουν τη βιομηχανία της μόδας. Αλλά ως καταναλωτές οι αλλαγές που κάνουμε όλοι στη συμπεριφορά μας όχι μόνο αθροίζονται, αλλά μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγές και στον ίδιο τον χώρο.

Tags:
0 shares
Η Άννα σπούδασε "Επιμέλεια και Επικοινωνία Μόδας" στην Ρώμη όπου και διαμένει. Θεωρεί την μόδα τρόπο ζωής και έκφρασης και της αρέσει να παίζει με την ντουλάπα και τα μαλλιά της. Μία Ελληνίδα που νιώθει λίγο παραπάνω Ιταλίδα, είναι ερωτευμένη με την μίνιμαλ αισθητική, το καλό φαγητό και την αναμετάδωση όλων όσων γίνονται στον χώρο της μόδας.